Z obszernego materiału wchodzącego w zakres wymienionych dziedzin wybrano więc te treści, które mogą być pomocne przy­szłym pracownikom służby zdrowia w dobrym wykonywaniu swego zawodu. Pozwolą im lepiej orientować się w związku psy­chiki z fizjologią organizmu oraz wpływem psychiki na sferę so­matyczną i odwrotnie. Poza tym pozwolą na utwierdzenie w prze­konaniu, że człowiek jest jednością psychofizyczną i nie można oddzielać jednej sfery od drugiej. Jeżeli dadzą również infor­macje, jak postępować z pacjentem, aby psychika wpływała po­zytywnie na stronę fizyczną, co nie jest bez znaczenia dla prze­biegu leczenia, to jesteśmy przekonani, że podręcznik spełni swo­ją rolę. Pielęgniarka ma do czynienia z człowiekiem chorym, po­winna więc orientować się nie tylko w jego dolegliwościach fi­zycznych, ale również w jego niepokojach, przeżyciach lękowych czy trosce o dalszą przyszłość. Dlatego w zagadnieniach psycho­logii podkreśla się rolę mechanizmów regulujących stosunki jed­nostki z otoczeniem, w pedagogice zaś ? środki skutecznego od­działywania na jednostkę, a w socjologii ? znaczenie środowis­ka społecznego dla poprawnego funkcjonowania człowieka, a szczególnie rolę grup społecznych, z którymi każdy ma okre­ślone kontakty.

Poznawanie drugiego człowieka, jego reakcji i zachowania się w różnych sytuacjach, oddziaływanie na niego w celu usuwania niepożądanych napięć emocjonalnych, osłabianie niepokoju czy usuwanie zagrożenia, jakie podczas choroby może wystąpić nie jest bez znaczenia dla działalności pielęgniarki. Humanizacja pra­cy pielęgniarki polega przede wszystkim na takim zajęciu się chorym, aby pod jej opieką czuł się bezpiecznie i nie przeżywał przykrych napięć emocjonalnych. Działalność opiekuńczo-lecznicza to nie tylko podanie leku, wykonanie wstrzyknięcia lub zało­żenie opatrunku, ale to również pomoc w przywracaniu równo­wagi psychicznej zaburzonej chorobą. Z różnych względów nie jest to sprawa łatwa do realizacji, ale konieczna, gdyż człowiek jest integralną całością psychiczną i fizyczną i nie wolno tej ca­łości rozdzielać.

Przedmioty nauczania wymienione w podręczniku należą do humanistycznych, a więc wychodzących poza zakres podstawo­wych przedmiotów nauki w szkole średniej. Nie znaczy to jed­nak, że są mniej ważne. Ich wartość jest taka sama, jak i innych przedmiotów zawodowych, ponieważ dotyczą również człowieka, tylko ‚że rozpatrywanego nie od strony cierpienia, ale od strony zaburzeń funkcjonowania pod wpływem choroby. Jako przedmio­ty nowe mogą sprawiać trudności w ich opanowaniu. Aby pomóc uczniowi w przyswojeniu treści zawartych w podręczniku, na końcu każdego rozdziału umieszczono pytania kontrolne. Popraw­na odpowiedź na nie pozwoli lepiej zapamiętać przyswajany mate­riał. W podawanych treściach mogą wystąpić nazwy nie zawsze zrozumiałe dla uczącego się. Ich znaczenie wyjaśnia słownik trudniejszych terminów zamieszczony na końcu podręcznika, z którego uczący się może korzystać.